Wydawca treści
Użytkowanie lasu
Pozyskiwanie drewna. Fot. Jerzy Wilanowski
Maszyna pozyskująca surowiec drzewny podczas pracy. Fot. Jerzy Wilanowski
Pozyskiwanie drewna. Fot. Jerzy Wilanowski
Submisja drewna cennego. Fot. Jerzy Wilanowski
Użytkowanie lasu to korzystanie z jego zasobów – pozyskanie drewna, zbiór płodów runa leśnego, zbiór roślin lub ich części na potrzeby przemysłu farmaceutycznego, pozyskanie choinek, eksploatacja kopalin i wiele innych. Leśnicy umożliwiają społeczeństwu korzystanie z darów lasu, ale w sposób zapewniający mu trwałość.
Rozmiar pozyskania drewna określony jest w planie urządzenia lasu, który sporządzany jest dla każdego nadleśnictwa na 10 lat. Zapewnia on pozyskiwanie drewna w granicach nie tylko nieprzekraczających możliwości produkcyjnych lasu, lecz także systematycznie zwiększających zapas drewna pozostającego w lasach, tzw. zapas na pniu. Krótko mówiąc, leśnicy prowadzą w lasach gospodarkę w sposób zapewniający ich trwałość i możliwość biologicznego odtwarzania.
O wielkości pozyskania drewna decyduje tzw. etat cięć określony w każdym planie urządzenia lasu. Jest to ilość drewna możliwa do wycięcia w określonych drzewostanach na określonej powierzchni w okresie 10 lat, które obejmuje plan. Dzięki temu, że etat jest niższy niż przyrost drewna w tym samym okresie, następuje stały wzrost zapasu „drewna na pniu" (w Polsce pozyskuje się ok. 55 proc. przyrostu). Ocenia się, że zasobność polskich lasów wynosi obecnie ponad 2,049 mld m sześć. drewna.
Pozyskane drewno pochodzi z:
- cięć rębnych – usuwania z lasu drzewostanów „dojrzałych"; ich podstawowym celem jest przebudowa i odtworzenie drzewostanów;
- cięć pielęgnacyjnych (czyszczeń i trzebieży) – usuwania z lasu części drzew uznanych za niepożądane i szkodliwe dla pozostałych drzew i wartościowych elementów drzewostanu;
- cięć niezaplanowanych – są one konsekwencją wystąpienia klęsk żywiołowych w lasach.
W Nadleśnictwie Szprotawa w ostatnich latach pozyskuje się średnio 72 tys. m3 drewna rocznie, z czego ok. 40% przez użytki rębne. Reszta drewna pochodzi z zabiegów hodowlanych, które warunkują prawidłowy wzrost i dalszy rozwój drzewostanów. Najczęściej stosowaną metodą pozyskania drewna jest metoda sortymentowa oraz kłodowanie drewna,co jest uwarunkowane obecnym popytem na taki właśnie surowiec.
Ilość pozyskanego drewna uzależniona jest od cięć rębnych, pielęgnacyjnych i przygodnych.
W ponad 70%, pozyskane drewno pochodzi z drzew iglastych, takich jak sosna, reszta - liściastych, takich jak dąb czy brzoza.
W Nadleśnictwie Szprotawa pracują najnowocześniejsze maszyny do pozyskania i zrywki drewna – harvestery, forwardery i skidery. Są one własnością firm - zakładów usług leśnych, wykonujących prace leśne. W szprotawskich lasach nie brakuje jednak miejsc, gdzie wciąż bardziej ekonomiczne i wydajne są tradycje ręczne metody pracy – pilarką i ciągnikiem, a w szczególnie trudnych warunkach, stosuje się zrywkę konną.
Poza realizowanym w ramach głównego użytkowania lasu pozyskaniem surowca drzewnego, prowadzone jest również tzw. użytkowanie uboczne, przeznaczone na potrzeby lokalnych mieszkańców. Głównie zalicza się tutaj choinki i stroisz świerkowy.
Incydentalnie, po uzyskaniu stosownych zezwoleń pozyskiwany jest surowiec zielarski, taki jak np. kora kruszyny.
Najnowsze aktualności
Regulaminu korzystania z dróg leśnych
Regulaminu korzystania z dróg leśnych
Regulaminu korzystania z dróg leśnych
na terenie Nadleśnictwa Szprotawa
§ 1
Regulamin określa zasady korzystania z dróg leśnych na terenie Nadleśnictwa Szprotawa
Podstawa prawna:
1. Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 1463 z późn. zm., zwana dalej ustawą o lasach;
2. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny, tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 z późn. zm.
3. Ustawa z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym, tekst jednolity Dz. U. z 2021 r. poz. 450 z późn. zm., zwana dalej Prawo o ruchu drogowym;
4. Ustawa z dnia 21 marca 1985r. o drogach publicznych, tekst jednolity Dz. U. z 2020 r. poz. 470 z późn. zm.
5. Rozporządzenie Ministrów Infrastruktury oraz Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 31 lipca 2002 r. w sprawie znaków i sygnałów drogowych (Dz.U. z 2019 poz. 2310 z późn. zmian.), zwane dalej rozporządzeniem Ministrów w sprawie znaków.
6. Zarządzenie nr 36 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z dnia 28 maja 2021 r. w sprawie wytycznych dotyczących korzystania z dróg leśnych, a także ich oznakowania i udostępniania dla ruchu pojazdami silnikowymi, zaprzęgowymi i motorowerami (zn. ZI.771.44.2021).
§ 2
Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo Szprotawa jest zarządcą dróg leśnych usytuowanych na gruntach Skarbu Państwa zarządzanych przez Nadleśnictwo, położonych w jego zasięgu administracyjnym.
§ 3
Użyte w regulaminie określenia oznaczają:
a) Zarządca drogi – Nadleśniczy Nadleśnictwa Szprotawa .
b) użytkownik – osoba korzystająca z drogi leśnej.
c) pojazd – samochód, pojazd zaprzęgowy, motocykl bądź inny środek transportu poruszający się po drogach leśnych.
§ 4
1. Stosownie do przepisów art. 29 ust. 3 ustawy o lasach na drogi leśne dopuszcza się wjazd pojazdów z osobami uprawnionymi do poruszania się po drogach leśnych.
2. Korzystanie z dróg leśnych odbywa się na podstawie niniejszego regulaminu, Prawa o ruchu drogowym, poleceń pracowników Zarządcy drogi lub osób upoważnionych na mocy tej ustawy do kierowania ruchem .
3. Poprzez wjazd na drogę leśną użytkownik wyraża zgodę i zobowiązuje się do przestrzegania ustanowionych przez Zarządcę drogi warunków przedstawionych w niniejszym regulaminie.
§ 5
1. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o lasach, ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym i motorowerem w lesie dozwolony jest jedynie drogami publicznymi, natomiast drogami leśnymi jest dozwolony tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Treść art. 29 ust. 1 ustawy o lasach nie zobowiązuje do oznakowania dróg leśnych nieudostępnionych do ruchu publicznego, zgodnie z rozporządzeniem Ministrów w sprawie znaków
2. Oznakowanie dróg leśnych, które nie są udostępniane do ruchu publicznego ograniczone będzie do miejsc, w których kierujący pojazdem może mieć wątpliwości dotyczące statusu drogi, z której korzysta, w szczególności:
a. położenia drogi leśnej w ciągu drogi publicznej;
b. łączenia i przecinania się dróg leśnych z drogami innych własności o równorzędnej konstrukcji nawierzchni;
c. zorganizowania miejsc postojowych i parkingów na terenie leśnym w bezpośrednim sąsiedztwie drogi publicznej;
d. oznakowania drogi publicznej znakami pionowymi lub poziomymi sugerującymi możliwość zjazdu z drogi publicznej na drogę leśną;
e. dróg leśnych obciążonych ograniczonym prawem rzeczowym (w szczególności użytkowaniem i służebnością drogową), najmem lub dzierżawą, nieudostępnionych do ruchu publicznego
3. Drogi leśne, o których mowa w ust. 2 zostaną oznakowane tablicami informacyjnymi, TL-1, zgodnie ze wzorem przedstawionym w rozdziale 7.7 Księgi identyfikacji wizualnej Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe „Oznakowanie dróg leśnych nieudostępnionych do ruchu publicznego”.
4. Zamieszczenie adresu strony internetowej oraz kodu QR na ww. tablicy informacyjnej jest równoznaczne ze złożeniem oświadczenia woli Zarządcy drogi, o którym mowa w art. 60 i 61 Kodeksu cywilnego.
§ 6
Nadleśniczy Nadleśnictwa Szprotawa ustala następujące zasady korzystania z dróg leśnych:
1. Na drogach leśnych obowiązuje:
a. ograniczenie prędkości do 30 km/h (o ile znaki drogowe nie stanowią inaczej),
b. zakaz zaśmiecania terenu,
c. zakaz wyprzedzania,
d. zakaz używania sygnałów dźwiękowych,
e. zakaz wykonywania jakichkolwiek czynności związanych z obsługą techniczną pojazdu (z wyjątkiem sytuacji szczególnych, np. obsługi maszyn, urządzeń i środków transportowych podmiotów wykonujących zlecone prace),
f. zakaz niszczenia mienia zarządcy drogi.
2. W odniesieniu do dróg krzyżujących się, kierujący pojazdem, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność; w miejscach tych obowiązują zasady kolejności przejazdu jak na skrzyżowaniu równorzędnym, o ile zastosowane znaki drogowe nie wskazują inaczej.
3. Wszystkich użytkowników dróg leśnych obowiązuje zasada ograniczonego zaufania (art. 4 Prawo o ruchu drogowym – „Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze mają prawo liczyć, że inni uczestnicy tego ruchu przestrzegają przepisów ruchu drogowego, chyba że okoliczności wskazują na możliwość odmiennego ich zachowania”).
§ 7
Podczas korzystania z dróg leśnych należy zachować szczególną ostrożność. Na drodze leśnej mogą wystąpić różne zagrożenia i utrudnienia w szczególności: zawężenia jezdni, niebezpieczne zakręty i spadki terenu, wyboje i nierówności nawierzchni, okresowe oblodzenia, zwierzęta leśne, ruch pojazdów specjalistycznych, inne utrudnienia i ograniczenia.
§ 8
1. Podczas korzystania z dróg leśnych i konieczności zatrzymania pojazdu, należy pozostawiać pojazd w taki sposób, aby nie utrudniać poruszania się lub nie stwarzać zagrożenia dla innych użytkowników.
2. W przypadku pozostawienia pojazdu w miejscu, gdzie utrudnia ruch lub w inny sposób zagraża bezpieczeństwu, pojazd użytkownika, może zostać usunięty z drogi na zlecenie Zarządcy drogi.
3. Odholowany pojazd może być wydany po uiszczeniu, przez właściciela lub osobę władającą pojazdem, opłaty za odholowanie oraz opłaty za przechowanie pojazdu na parkingu strzeżonym (jeśli takowe zaistnieje), dokonanych na podstawie faktur wystawionych przez podmioty wykonujące stosowne usługi (lub faktury Zarządcy drogi).
§ 9
1. Zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności za szkody wyrządzone użytkownikowi przez osoby trzecie.
2. Zarządca drogi nie ponosi odpowiedzialności za skutki działania siły wyższej oraz skutki nieprzestrzegania postanowień niniejszego regulaminu.
§ 10
1. Użytkownik ponosi odpowiedzialność za wszelkie szkody wyrządzone Zarządcy drogi, bądź innym użytkownikom w związku z niezastosowaniem się do niniejszego regulaminu.
2. W przypadku zdarzenia na terenie dróg leśnych, które skutkowałoby jakąkolwiek odpowiedzialnością użytkownika z tego tytułu, zobowiązany jest on przed opuszczeniem drogi leśnej do niezwłocznego poinformowania Zarządcy drogi o tym fakcie i złożenia w formie pisemnej stosownego oświadczenia.
§ 11
W przypadku kolizji i wypadków drogowych powstałych na terenie dróg leśnych obowiązują zasady określone w Prawie o ruchu drogowym.
§ 12
Regulamin wchodzi w życie z dniem 21.06.2021r. na podstawie zarządzenia nr 30/2021 Nadleśniczego Nadleśnictwa Szprotawa z dnia 21.06.2021r.
[1] Art. 29 ust. 3 ustawy o lasach stanowi, że przepisy ust. 1 oraz art. 26 ust. 2 i 3, a także art. 28, nie dotyczą wykonujących czynności służbowe lub gospodarcze: 1) pracowników nadleśnictw; 2) osób nadzorujących gospodarkę leśną oraz kontrolujących jednostki organizacyjne Lasów Państwowych; 3) osób zwalczających pożary oraz ratujących życie lub zdrowie ludzkie; 4) funkcjonariuszy Straży Granicznej chroniących granicę państwową oraz funkcjonariuszy innych organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo i porządek publiczny; 5) osób wykonujących czynności z zakresu gospodarki łowieckiej oraz właścicieli pasiek zlokalizowanych na obszarach leśnych; 6) właścicieli lasów we własnych lasach; 7) osób użytkujących grunty rolne położone wśród lasów; 8) pracowników leśnych jednostek naukowych, instytutów badawczych i doświadczalnych, w związku z wykonywaniem badań naukowych i doświadczeń z zakresu leśnictwa i ochrony przyrody; 9) wojewódzkich konserwatorów przyrody oraz pracowników Służb Parków Krajobrazowych; 10) osób sporządzających plany urządzenia lasu, uproszczone plany urządzenia lasu lub inwentaryzację stanu lasu, o której mowa w art. 19 ust. 3.
[2] Art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym oraz rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 6 lipca 2010 r. w sprawie kierowania ruchem drogowym (Dziennik Ustaw nr 123, poz. 840)
