Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Lasy Nadleśnictwa
Lasy Nadleśnictwa
Lasy Nadleśnictwa. Fot. Jerzy Wilanowski
Piękne lasy Nadleśnictwa. Fot. Jerzy Wilanowski
Bór iglasty. Fot. Jerzy Wilanowski
Rezerwat przyrody "Annabrzeskie Wąwozy". Fot. Jerzy Wilanowski
Krajobraz leśny. Fot. Jerzy Wilanowski
Nadleśnictwo Szprotawa składa się z dwóch obrębów – Szprotawa i Małomice i zarządza w sumie ponad 19 tys. ha powierzchni. Lesistość obszaru wynosi zaledwie 28,2% i jest najniższa w RDLP Zielona Góra. Na lasy Nadleśnictwa składają się lasy gospodarcze, ochronne i rezerwaty.
Ukształtowanie terenu poszczególnych części Nadleśnictwa w większości się od siebie różni. Obszar obejmujący obręb Szprotawa oraz południową część obrębu Małomice posiada słabo urozmaiconą rzeźbę terenu, z kolei północna część obrębu Małomice charakteryzuje się terenami falistymi (morena czołowa), przybierającymi miejscami formę wzgórz.
Budowa geologiczna
Obszar Nadleśnictwa położony jest w zasięgu zlodowacenia Środkowopolskiego w stadiale mazowiecko-podlaskim. Dominują tu utwory geologiczne, pochodzące z okresu Trzeciorzędu i Czwartorzędu, takie jak: piaski i żwiry wodnolodowcowe, piaski i żwiry rzeczne, a także gliny zwałowe spiaszczone. Miejscami na większych powierzchniach występują lokalnie mady rzeczne – gleby powstałe w wyniku materiału naniesionego przez wodę. Większość powierzchni glebowych zajmują gleby bielicowe i rdzawe.
Z budową geologiczną oraz glebami, ściśle związany jest świat roślinny i zwierzęcy, który składa się na paletę przeróżnych ekosystemów.
Rodzaje siedlisk leśnych
Siedliska leśne Nadleśnictwa w większości stanowią lasy mieszane i borowe, a najmniejszą ich część zajmują lasy typu łęgowego oraz olsy. Najpopularniejszym występującym gatunkiem jest sosna, która tworzy ekosystem leśny w ponad 60%. Drugim co do częstości występowania gatunkiem jest dąb, a później olcha.
Rośliny i zwierzęta
Tutejsze lasy bogate są w różne gatunki flory i fauny, niektóre będące pod ścisłą lub częściową ochroną. Wyróżnia się ponad 20 gatunków chronionych roślin i porostów, a wśród nich: wełniankę wąskolistną, łuskiewnik różowy, goryczkę wąskolistna, naparstnicę purpurową, kosaciec żółty, widłak jałowcowaty czy brodaczkę zwyczajną.
Gromada ssaków reprezentowana jest przez: dziki, sarny, jelenie, lisy, jenoty, borsuki, kuny i zające. Lasy Nadleśnictwa Szprotawa obfitują również w cenne gatunki bezkręgowców, z których aż 9 ujętych jest w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt. Należą do nich: pijawka lekarska, kozioróg dębosz, jelonek rogacz. Pachnica dębowa, żagnica zielona, czerwończyk nieparek - według Księgi są to gatunki niższego zagrożenia. Poza wymienionymi chronionymi zwierzętami, w lasach Nadleśnictwa można spotkać także: pazia królowej, tygrzyka paskowanego, całą gamę biegaczy, a nawet ciołka matowego.
Poza chronionymi bezkręgowcami, występuje tutaj spora liczba płazów i gadów. Z ciekawszych zwierząt odnotowano: jaszczurkę żyworodną, gniewosza plamistego czy rzekotkę drzewną.
Ptaki reprezentowane są przez wiele gatunków rzadkich i zagrożonych: bociana czarnego, łabędzia krzykliwego, łęczaka, sóweczkę, włochatkę i dumę Nadleśnictwa Szprotawa – bielika.
