Nazwa projektu: "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"

Planowany okres realizacji: 2016-2019 r.

Beneficjent: Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe

Głównym celem projektu jest zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadleśnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.

Cele uzupełniające:

rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,

szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,

dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,

skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.

Dofinansowanie zostanie przeznaczone na:

rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:

budowę i modernizację dostrzegalni przeciwpożarowych (70 szt.)

zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (114 szt.)

doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (16 szt.)

budowę stacji meteorologicznych (11 szt.)

wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:

zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)

Wartość projektu

Planowany całkowity koszt realizacji projektu wynosi 43 096 737,50 zł

Maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych wynosi 30 000 000,00 zł

Maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich wynosi 25 500 000,00 zł

Na terenie RDLP w Zielonej Górze udział w projekcie weźmie 18 nadleśnictw, które zaplanowały do realizacji zakup pojazdów patrolowo gaśniczych, modernizację jednej i budowę jednej dostrzegalni przeciwpożarowej.

Tło projektu.

Nasz kraj w ostatnich latach plasuje się w czołówce pod względem liczby pożarów – zaraz za Portugalią i Hiszpanią, natomiast pod względem powierzchni nimi objętej – znajdujemy się w pierwszej dziesiątce. Częstotliwość pożarów jest m.in. konsekwencją zmian klimatycznych (długotrwałe susze, mała liczba opadów) czy składu gatunkowego naszych drzewostanów – w polskich lasach przeważają gatunki iglaste, ze znacznym udziałem sosny (łatwopalne olejki eteryczne). Niestety większość pożarów nadal wybucha z winy ludzi, spowodowana umyślnymi podpaleniami, wypalaniem traw czy nieostrożnym obchodzeniem się z ogniem.

Zagrożenie pożarami lasów w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Tylko w 2015 roku na terenach zarządzanych przez LP wybuchło 3732 pożarów, które objęły powierzchnię blisko 880 ha. Ponieważ zapobieganie im wymaga bardzo wysokich nakładów – Lasy Państwowe w walce z tym niebezpiecznym żywiołem sięgają również po fundusze unijne.

Koordynowanie przedsięwzięcia pod nazwą "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" PGL LP powierzyło CKPŚ. Projekt ten jest realizowane w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska (działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska). Umowa na dofinansowanie projektu pomiędzy PGL LP a NFOŚiGW została podpisana 28 października 2016 r.

Działania skoncentrowane są głównie na dążeniu do ograniczenia występowania pożarów w lasach, a także do sprawnego i szybkiego lokalizowania źródła zagrożenia. W nadleśnictwach zakwalifikowanych do najwyższej, I kategorii zagrożenia pożarowego, zostanie skrócony czas potrzebny na wykrycie pożaru. Priorytetem jest ograniczenie liczby pożarów oraz zmniejszenie powierzchni lasów nimi objętych, a w rezultacie zminimalizowanie strat dla środowiska i okolicznych mieszkańców. 

Wśród najistotniejszych inwestycji znalazły się, między innymi, wybudowanie nowych dostrzegalni pożarowych i stacji meteorologicznych oraz przeprowadzenie modernizacji części z tych, które już istnieją. Ponadto planowany jest zakup samochodów patrolowo-gaśniczych oraz nowoczesnego sprzętu do lokalizacji i wykrywania pożarów, a także doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych.

http://www.ckps.lasy.gov.pl/media/ckps/Flipbook_PPOZ_PL/

Na podstawie materiałów CKPŚ: Anna Niemiec

W drugiej połowie bieżącego roku Nadleśnictwo Szprotawa dołączyło do Kompleksowego projektu adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – mała retencja oraz przeciwdziałanie erozji wodnej na terenach nizinnych.

Główny cel projektu, który potrwa od 2016 do 2022 roku, stanowi wzmocnienie odporności na zagrożenia spowodowane zmianami klimatu w leśnych ekosystemach nizinnych. Przeprowadzane będą działania zmierzające do zapobiegania powstawaniu, bądź minimalizacji negatywnych skutków zjawisk naturalnych typu: susza, pożary, powodzie, podtopienia i niszczące działanie wód wezbraniowych. Aby zabezpieczyć lasy przed wspomnianymi wyżej zagrożeniami, przeprowadzane będą inwestycje, w ramach których zastosowanie znajdą metody przyrodnicze i techniczne przyjazne środowisku związane głównie z rozwojem systemów małej retencji:

• budowa, rozbudowa, modernizacja i poprawa działania zbiorników retencyjnych;
• budowa, rozbudowa, modernizacja oraz poprawa funkcjonowania małych urządzeń piętrzących, co powinno spowodować spowolnienie odpływu wód powierzchniowych
  i przywrócenie funkcji obszarom mokradłowym.

Ponadto, dzięki przeprowadzonym zadaniom możliwa będzie ochrona różnorodności biologicznej poprzez odbudowę cennych ekosystemów naturalnych.

Przewiduje się, że w efekcie realizacji projektu dla całego PGL LP zretencjonowane zostanie 2,1 mln m³ wody.

Jeśli chodzi o wartość całego projektu (łącznie dla wszystkich Nadleśnictw biorących
w nim udział), to planowany koszt jego realizacji wynosi 234 670 000,00 zł, maksymalna kwota wydatków kwalifikowalnych - 170 000 000,00 zł, zaś maksymalna kwota dofinansowania z funduszy europejskich - 144 500 000,00 zł.

Oprócz Nadleśnictwa Szprotawa w projekcie uczestniczy sześć innych Nadleśnictw
z RDLP w Zielonej Górze.

http://www.ckps.lasy.gov.pl/media/ckps/Flipbook_MRN_PL/

Źródła:

http://www.ckps.lasy.gov.pl/o-projekcie

http://www.zielonagora.lasy.gov.pl/projekty-i-fundusze/-/asset_publisher/by9P/content/mala-retencja-nizinna-2

Podręcznik wdrażania projektu. Wytyczne do realizacji zadań i obiektów małej retencji
i przeciwdziałania erozji wodnej.

Tekst: Katarzyna Zapolska

The project partner representing Saxony is Landratsamt Bautzen Kreisforstamt (Division of Forestry at Bautzen District Office) with a seat in Kamenz (www.landkreis-bautzen.de).

The project enabled upgrading of the Szprotawa Forest District website to include information on project partners in three languages: Polish, German and English.

Visit www.szprotawa.zielonagora.lasy.gov.pl to learn more about our forests, nature and tourist attractions. The website also includes key information about things to take on a forest trip, news, titbits and interesting future events. Attractive graphic layout of the website encourages its viewers to visit the forests managed by Szprotawa Forest District Inspectorate.

The project improved cooperation with foresters from Saxony and brought many changes resulting in better mutual understanding between Polish and German foresters. The understanding includes both, state and regional regulations.

The project entitled "Promotion of transboundary cooperation between Szprotawa Forest District Inspectorate and Landratsamt Bautzen Kreisforstamt" was co-financed by EU within the scope of Small Project Fund, being part of Operational Programme for Transboundary Co-operation POLAND – SAXONY 2007-2013.